Boyun b�lgenizdeki �i�likleri g�z ard� etmeyin
Uzun s�ren ses k�s�kl���, boyun b�lgesinde �i�lik, a��z i�inde yaralar ve nefes alma g��l��� gibi belirtilerle ortaya ��kan ba� boyun kanserleri, baz� enfeksiyon hastal�klar�yla kar��t�r�labiliyor. Belirtiler hastay� �ok rahats�z etmedi�i ve farkl� hastal�klarla kar��abildi�i i�in tan� koymakta ge� kal�nabiliyor.
�zellikle sigara ve alkol kullanan ki�ilerin rutin kontrollerini ihmal etmemesi erken tan� a��s�ndan �nem ta��yor. Memorial Hizmet Hastanesi Kulak Burun Bo�az B�l�m�'nden Op. Dr. Yal��n Varnal�, ba� boyun kanserleri hakk�nda bilgi verdi.
Ya�am de�i�iklikleriyle �n�ne ge�ilebilir
D�nyada y�lda ortalama 500 bin yeni ba� boyun kanseri vakas� g�r�lmektedir. Ba� boyun kanserleri t�m kanserlerin y�zde 5-10'unu olu�turmaktad�r. 50 ya��n �zerinde daha s�kt�r ve erkeklerde kad�nlara g�re yakla��k 3 kat daha fazla g�r�lmektedir. Ba� boyun kanserleri b�lge itibar�yla solunum, konu�ma, yutma ve i�itme gibi �ok �nemli fonksiyonlar� etkiledi�inden, tedavi edilmedi�i takdirde ciddi s�k�nt�lara yol a�abilir. Dudaklar, dil, t�k�r�k bezleri, yanaklar, a��z taban�, di� eti, damak, bademcikler, geniz bo�lu�u, yutak, g�rtlak, boyundaki lenf bezleri, burun bo�luklar�, sin�sler, kulaklar, boyun ve y�z cildi gibi geni� bir etkilenme b�lgesi olan ba� boyun kanserlerinin geli�mesi basit baz� ya�am bi�imi de�i�iklikleri ile �nlenebilmektedir.
A��zdaki iyile�meyen yaralar� �nemseyin
Ba� boyun b�lgesinde genellikle a�r�s�z ve giderek b�y�yen �i�likler, a��z i�inde, dilde veya dudakta iyile�meyen yaralar ba� boyun kanserlerinin habercisi olabilmektedir. Bununla birlikte a�a��daki belirtiler varsa mutlaka bir uzmana ba�vurun.
A��zda uyu�ukluk hissi ve a��zdan kan gelmesi
�i�neme ve yutkunma g��l���
2-3 haftadan uzun s�ren ses k�s�kl��� veya seste de�i�iklik
Nefes alma g��l���
Tedaviye diren�li burun t�kan�kl���, burun kanamas� veya kulak a�r�lar�, i�itme azl���
G�z �evresinde �i�lik veya �ift g�rme
Sigara ve alkolden uzak durun
Ba� boyun kanserlerinin geli�mesinde en �nemli iki risk fakt�r� alkol ve sigarad�r. A��z ve bo�az b�lgesinde kanserlerin y�zde 75'i t�t�n ve alkol ili�kilidir. Riski azaltman�n en basit yolu sigara ve alkolden uzak durmakt�r. Bunun yan�nda genetik fakt�rler, �evresel ve hijyenik fakt�rler, end�striyel �r�nler ve radyasyon da ba� boyun kanserlerine neden olabilmektedir. Rahim a�z� kanserine neden olan HPV ve �p�c�k ya da t�k�r�k vir�s� olarak bilinen EBV gibi vir�sler de ba� boyun kanserlerine yol a�abilmektedir.
E ve C vitamini i�eren g�dalar t�ketin
�evre kirlili�i, sanayi at�klar�n�n do�al su kaynaklar�n� ve do�ay� tahrip etmesi, atmosferin kirlenmesi gibi etkenlerin yan� s�ra yanl�� beslenme de ba� boyun kanserlerinde art��a neden olabilmektedir. Genel sa�l�k kurallar�na dikkat edilmeli ve �zellikle a��z sa�l��� g�z ard� edilmeyerek d�zenli bak�mlar yapt�r�lmal�d�r. E vitamininden zengin koyu ye�il yaprakl� sebzeler ile turun�giller, kabak, maydanoz gibi C vitamini deposu g�dalar� beslenme d�zenine eklemek hastal�ktan korunmada �nemlidir. S�rekli g�ne� �����na maruz kalmak, kronik demir eksikli�i anemisi ve nikele maruz kalmak da ba� boyun kanserlerine yol a�abilmektedir.
Belirtileri ihmal etmeyin
Ba� boyun kanserlerinde belirtiler hasta a��s�ndan �ok rahats�z edici olmayabilece�inden, tan� gecikebilmektedir. Muayene ve kan tahlillerinin ard�ndan radyolojik g�r�nt�leme y�ntemleri, endoskopik kontrol ve biyopsi ile tan� rahatl�kla konulabilmektedir. Ba� boyun kanserlerinin erken tan�s� ile uygulanacak tedavinin ba�ar�s� daha artmaktad�r. Ba� boyun kanserlerinin tedavisi genellikle bir�ok uzmanl�k alan�n�n birlikte �al��mas�n� gerektirir ve tedavi protokol� her hasta i�in de�i�ebilmektedir. Ba� boyun kanserleri i�in ilk se�enek cerrahi olmakla birlikte baz� tip kanserler i�in radyoterapi giderek daha �n plana ��kmaktad�r. Ba�ar�l� bir tedavi hastal��� kontrol alt�na alman�n yan� s�ra yutma, yeme ve konu�ma gibi fonksiyonlar�n da korunmas�n� ama�lamaktad�r. Ba� boyun kanseri nedeniyle tedavi edilen hastalarda yemek borusu veya akci�er gibi farkl� b�lgelerde ikincil bir kanser geli�me oran�n� y�ksek oldu�u i�in tedavi sonras� takipler hayati �nem ta��maktad�r.
�zellikle sigara ve alkol kullanan ki�ilerin rutin kontrollerini ihmal etmemesi erken tan� a��s�ndan �nem ta��yor. Memorial Hizmet Hastanesi Kulak Burun Bo�az B�l�m�'nden Op. Dr. Yal��n Varnal�, ba� boyun kanserleri hakk�nda bilgi verdi.
Ya�am de�i�iklikleriyle �n�ne ge�ilebilir
D�nyada y�lda ortalama 500 bin yeni ba� boyun kanseri vakas� g�r�lmektedir. Ba� boyun kanserleri t�m kanserlerin y�zde 5-10'unu olu�turmaktad�r. 50 ya��n �zerinde daha s�kt�r ve erkeklerde kad�nlara g�re yakla��k 3 kat daha fazla g�r�lmektedir. Ba� boyun kanserleri b�lge itibar�yla solunum, konu�ma, yutma ve i�itme gibi �ok �nemli fonksiyonlar� etkiledi�inden, tedavi edilmedi�i takdirde ciddi s�k�nt�lara yol a�abilir. Dudaklar, dil, t�k�r�k bezleri, yanaklar, a��z taban�, di� eti, damak, bademcikler, geniz bo�lu�u, yutak, g�rtlak, boyundaki lenf bezleri, burun bo�luklar�, sin�sler, kulaklar, boyun ve y�z cildi gibi geni� bir etkilenme b�lgesi olan ba� boyun kanserlerinin geli�mesi basit baz� ya�am bi�imi de�i�iklikleri ile �nlenebilmektedir.
A��zdaki iyile�meyen yaralar� �nemseyin
Ba� boyun b�lgesinde genellikle a�r�s�z ve giderek b�y�yen �i�likler, a��z i�inde, dilde veya dudakta iyile�meyen yaralar ba� boyun kanserlerinin habercisi olabilmektedir. Bununla birlikte a�a��daki belirtiler varsa mutlaka bir uzmana ba�vurun.
A��zda uyu�ukluk hissi ve a��zdan kan gelmesi
�i�neme ve yutkunma g��l���
2-3 haftadan uzun s�ren ses k�s�kl��� veya seste de�i�iklik
Nefes alma g��l���
Tedaviye diren�li burun t�kan�kl���, burun kanamas� veya kulak a�r�lar�, i�itme azl���
G�z �evresinde �i�lik veya �ift g�rme
Sigara ve alkolden uzak durun
Ba� boyun kanserlerinin geli�mesinde en �nemli iki risk fakt�r� alkol ve sigarad�r. A��z ve bo�az b�lgesinde kanserlerin y�zde 75'i t�t�n ve alkol ili�kilidir. Riski azaltman�n en basit yolu sigara ve alkolden uzak durmakt�r. Bunun yan�nda genetik fakt�rler, �evresel ve hijyenik fakt�rler, end�striyel �r�nler ve radyasyon da ba� boyun kanserlerine neden olabilmektedir. Rahim a�z� kanserine neden olan HPV ve �p�c�k ya da t�k�r�k vir�s� olarak bilinen EBV gibi vir�sler de ba� boyun kanserlerine yol a�abilmektedir.
E ve C vitamini i�eren g�dalar t�ketin
�evre kirlili�i, sanayi at�klar�n�n do�al su kaynaklar�n� ve do�ay� tahrip etmesi, atmosferin kirlenmesi gibi etkenlerin yan� s�ra yanl�� beslenme de ba� boyun kanserlerinde art��a neden olabilmektedir. Genel sa�l�k kurallar�na dikkat edilmeli ve �zellikle a��z sa�l��� g�z ard� edilmeyerek d�zenli bak�mlar yapt�r�lmal�d�r. E vitamininden zengin koyu ye�il yaprakl� sebzeler ile turun�giller, kabak, maydanoz gibi C vitamini deposu g�dalar� beslenme d�zenine eklemek hastal�ktan korunmada �nemlidir. S�rekli g�ne� �����na maruz kalmak, kronik demir eksikli�i anemisi ve nikele maruz kalmak da ba� boyun kanserlerine yol a�abilmektedir.
Belirtileri ihmal etmeyin
Ba� boyun kanserlerinde belirtiler hasta a��s�ndan �ok rahats�z edici olmayabilece�inden, tan� gecikebilmektedir. Muayene ve kan tahlillerinin ard�ndan radyolojik g�r�nt�leme y�ntemleri, endoskopik kontrol ve biyopsi ile tan� rahatl�kla konulabilmektedir. Ba� boyun kanserlerinin erken tan�s� ile uygulanacak tedavinin ba�ar�s� daha artmaktad�r. Ba� boyun kanserlerinin tedavisi genellikle bir�ok uzmanl�k alan�n�n birlikte �al��mas�n� gerektirir ve tedavi protokol� her hasta i�in de�i�ebilmektedir. Ba� boyun kanserleri i�in ilk se�enek cerrahi olmakla birlikte baz� tip kanserler i�in radyoterapi giderek daha �n plana ��kmaktad�r. Ba�ar�l� bir tedavi hastal��� kontrol alt�na alman�n yan� s�ra yutma, yeme ve konu�ma gibi fonksiyonlar�n da korunmas�n� ama�lamaktad�r. Ba� boyun kanseri nedeniyle tedavi edilen hastalarda yemek borusu veya akci�er gibi farkl� b�lgelerde ikincil bir kanser geli�me oran�n� y�ksek oldu�u i�in tedavi sonras� takipler hayati �nem ta��maktad�r.
Yorumlar
Yorum Gönder