Do�ru beslenin, daha az hasta olun

Son g�nlerde herkes, bir g�ne�li bir ya�murlu seyreden sonbhar havalar�na al��ma gayreti i�inde. V�cutlar ise �l�k, i� �s�tan havalar�n geride kald���n� kabullenmek i�in �abal�yor. Tabii ki�iler, hava de�i�ikliklerinin yan� s�ra bir de sonbahar�n gerektirdi�i beslenme d�zenine ge�i� yapmak durumunda. Fakat yeni mevsim d�zenine al��amayan v�cutlar, gribal hastal�klar ba�ta olmak �zere �e�itli sa�l�k problemleriyle kar��la�abiliyor. 

Bu hastal�klar�n �n�ne ge�ebilmek de g��l� bir ba����kl�k sistemine sahip olmaktan ge�iyor. Sa�lam v�cut direnci ise mevsimine uygun ve sa�l�kl� beslenmeyi gerektiriyor. Central Hospital'dan Beslenme ve Diyet Uzman� Dyt. Buket Yavuz Ko�o�lu, sonbaharda uygun beslenme ile hastal�klardan korunman�n yollar�n� anlat�yor.

Bir g�n g�ne�in a�t���, ertesi g�n ise ya�murun ya�d��� sonbahar mevsimi, art�k iyice hakimiyetini ilan etti. �stelik sonbahar, bundan sonra da uzunca bir s�re g�ne�li havalara hasret kalaca��m�z�n sinyalini verdi. Bir de mevsim ge�i�leriyle birlikte gelen sa�l�k sorunlar� var tabii. C�v�l c�v�l havalarla dahi vedala�mak yeterince zorken bir de �zerine grip, so�uk alg�nl��� ve bron�it gibi hastal�klar eklendi�inde mevsim ge�i�leri daha da zor hale geliyor. Fakat �zenli ve sonbahara uygun beslenerek mevsim ge�i�lerini daha az hastalanarak ve daha sa�l�kl� �ekilde atlatabilirsiniz. ��nk� do�ru beslenme, ba����kl�k sistemini desteklerken, mevcut hastal�klar�n da iyile�me h�z�n� artt�r�yor.

Mutsuzluktan kurtulmak i�in �ekerli g�dalara y�nelmeyin
Sonbahar aylar�n�n beraberinde getirdi�i kasvetli ve ya�murlu havalar baz� ki�iler i�in tam anlam�yla mutsuzluk demektir. Bu ki�iler, �o�u zaman i�inde bulunduklar� bu mutsuzluk nedeniyle �eker oran� y�ksek g�dalar�n t�ketimine a��rl�k verir. Fakat bilinmelidir ki b�yle g�dalar�n t�ketimiyle do�ru beslenmeden uzakla�mak, v�cut direncinin d��mesine neden olabiliyor. Sonbahar mutsuzlu�unu �nleyebilmek i�in �ekerli g�dalar yerine, ba�ta B vitamini bak�m�ndan zengin tam tah�llar, kuru baklagiller, ye�il yaprakl� sebzeler ve et ve s�t �r�nleri tercih edilmelidir.

��ecek alternatifleri su ihtiyac�n� unutturmas�n
Sonbaharda beslenmeyle ilgili en s�k yap�lan hatalar�n ba��nda yetersiz su t�ketimi gelir. ��nk� so�uyan havalar ve etkisini g�steren ya���lar ki�ilerin s�cak i�ecekler tercih etmesine neden olur. S�cak i�ecek alternatifleri de su t�ketiminin geri plana at�lmas�na yol a�ar. Serin havalarda fark edilemeyen susuzluk hissi de ki�ilere su ihtiyac�n� unutturabiliyor. Fakat bilinmesi gerekir ki kahve ve �ay gibi s�cak i�ecekler, kesinlikle suyun yerini tutmaz, aksine v�cudun daha fazla su kaybetmesine neden olur. B�ylece v�cutta daha �ok su ihtiyac� olu�ur. G�� i�erisinde en az 1,5 litre su i�ilmelidir. Fakat �ay, kahve gibi i�eceklerden vazge�ilemiyorsa daha fazla su t�ketmeye �zen g�sterilmelidir.

Her sabah bir bardak taze s�k�lm�� meyve suyu �art
Yaz mevsiminden sonbahara ge�i�te ki�ilerin v�cudunda ciddi bir diren� kayb� ya�an�r. V�cutta halsizlik ve yorgunluk hali ba� g�sterir. �lerleyen s�re�te ise so�uk alg�nl���, nezle, grip ve bron�it gibi gribal hastal�klara kar�� yatk�nl�k artar. T�m bu sa�l�k problemlerinin �n�ne ge�ebilmek i�in ba����kl�k sisteminin ya�anabilecek gribal hastal�klara kar�� kuvvetlendirilmesi gerekir. Ba����kl�k sisteminin g��lendirilmesi de vitamin ve mineral bak�m�ndan zengin et, s�t, sebze, meyve ve tah�llardan olu�an besin gruplar� ile beslenilmelidir. Ayr�ca v�cuttaki zararl� maddelerin at�lmas�na yard�mc� oldu�u i�in bolca C vitamini ta��yan meyve ve sebzeler yenmelidir. C vitamini kayb�n� �nlemek i�in de her sabah bir bardak taze s�k�lm�� meyve suyu i�ilmelidir.

Antioksidan kayna�� besinler sofradan eksik edilmemeli
V�cut sa�l��� i�in vitamin ve mineraller kadar antioksidan �zellik ta��yan yiyecekler de b�y�k �nem ta��r. ��nk� antioksidan yiyecekler, birtak�m ciddi rahats�zl�klar� �nlerken, v�cuda girmeye �al��an serbest radikalleri de engeller. Bu yiyecekler, v�cutta zaten var olan radikallerin verece�i zararlar�n da �n�ne ge�erek onlar�n v�cuttan at�lmas�n� sa�lar. Sonbahar ay�nda t�ketilebilecek �nemli antioksidan kaynaklar� ise �u �ekildedir.

A vitamini: ye�il yaprakl� sebzeler, havu�, bal kaba��, yumurta ve bal�k,
C vitamini: ku�burnu, maydanoz, ye�ilbiber, karalahana, karnabahar, limon, mandalina ve greyfurt,
E vitamini: badem, ceviz, f�nd�k gibi ya�l� tohumlar ve bitkisel ya�lar,
Magnezyum: badem, ceviz, f�nd�k, f�st�k, muz, kuru baklagiller, tah�llar, ye�il yaprakl� sebzeler,
Selenyum: deniz �r�nleri, et �r�nleri ve sar�msak
�inko: badem, ceviz, kuru baklagiller, bulgur, s�t, yumurta, bal�k ve et.

Bu antioksidan kayna�� g�dalar sonbahar aylar�nda mutlaka beslenme al��kanl�klar� aras�na eklenmelidir. �rnek olarak; kahvalt�larda masaya yumurta ile birlikte tam tah�ll� ekmek, maydanoz ve ye�ilbiber konulmal�d�r. G�n i�erisinde ara ���nlerde bir �e�it meyvenin yan�nda k���k bir avu� kadar da ceviz ya da badem yenmelidir. Fakat tercih edilen meyvenin muhakkak mevsimine ait olmas�na dikkat edilmelidir. ��nk� t�m meyve ve sebzeler, insanlar� i�inde bulunduklar� mevsimin hastal�klar�na kar�� koruyucu �zellik ta��r.

���memek i�in baharat t�ketilmeli
Yaz�n s�cakl�klar�ndan sonbahar�n sert havalar�na ge�i�te a��r� ���me sorunu ortaya ��kar. Bu problemi �nleyebilmek i�in karabiber, kekik, zencefil ve zerde�al gibi baharatlar t�ketilmelidir. Bu baharatlar, yemek s�ras�nda kullan�lam�yorsa �aylara kat�labilir. Sonbaharda ayr�ca ara ���nlerde k���k bir avu� badem, f�nd�k, mandalina gibi meyveler de tercih edilmelidir. Haftada 2 kere bal�k, 1 kere de kuru baklagil t�keterek v�cut performans� artt�r�labilir.

Ba����kl�k sistemini kuvvetlendirmek i�in probiyotik �art
Ba����kl�k sisteminin kuvvetlendirilmesinde �nemli rol sahibi olan g�dalardan biri de probiyotiklerdir. Probiyotikler, mevsim ge�i�inin ve beslenmenin sebep olabildi�i ba��rsak problemlerini azaltmaya katk� sa�lar. Bu nedenle probiyotik g�dalar�n �zellikle sonbahar aylar�nda beslenme al��kanl���na eklenmesi gerekir. Yo�urt, kefir ve tur�u ise �nemli probiyotik kaynaklar� aras�nda yer al�r. Kefir, sindirim sisteminde bulunan bakteri ve mikroplar�n temizlenmesine yard�mc� olur. Kefir ayr�ca, antibiyotik �zelli�i ta��rken, y�ksek kalsiyum ve magnezyum i�eri�i ile kemik sa�l���n�n korunmas�na da destek olur.